روستای کندوان تبریز

روستای کندوان تبریز

روستای کندوان یکی از شگفت‌انگیزترین و خاص‌ترین روستاهای صخره‌ای ایران و جهان است که در استان آذربایجان شرقی، شهرستان اسکو، و در دل رشته‌کوه‌های سهند قرار دارد.

این روستا به‌خاطر معماری منحصر‌به‌فرد، زندگی در دل صخره‌های کله‌قندی و طبیعت بی‌نظیرش، یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری کشور و تبریز گردی محسوب می‌شود. روستای کندوان در سال ۱۳۷۶ در فهرست میراث ملی ایران به ثبت رسید و به‌عنوان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی و طبیعی کشور شناخته می‌شوددر ادامه، به معرفی این روستای زیبا و ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن می‌پردازیم:

معماری روستای کندوان

ویژگی شاخص روستای کندوان، معماری صخره‌ای و منازل سنگی آن است که در دل صخره‌های کله‌قندی (کران‌ها) حفر شده‌اند. این کران‌ها حاصل فعالیت‌های آتشفشانی کوه سهند هستند و طی هزاران سال، در اثر فرسایش باد، باران و برف به این شکل درآمده‌اند. برخلاف روستاهای صخره‌ای دیگر در جهان مانند گورمه ترکیه که متروکه هستند، در کندوان همچنان زندگی جریان دارد و مردم در خانه‌های سنگی خود سکونت دارند. این ویژگی، کندوان را به یکی از معدود نمونه‌های زنده معماری صخره‌ای جهان تبدیل کرده است.

فاصله کندوان تا تبریز

روستای کندوان در ۶۵ کیلومتری جنوب غربی تبریز و ۲۰ کیلومتری جنوب شهرستان اسکو واقع شده است. این روستا در میان دره‌ای در کنار رودخانه کندوان و در دامنه کوه آتشفشانی سهند با شیب تند ۷۰ درجه جای گرفته است. برای رسیدن به این روستا باید از شهر اسکو عبور کرده و سپس از طریق یک دوراهی در جاده هفت کیلومتری، به سمت کندوان حرکت کنید. (مشاهده مسیر کندوان تا تبریز روی نقشه).

درباره قدمت روستای کندوان نظریات مختلفی وجود دارد. برخی معتقدند این روستا به دوران پیش از اسلام بازمی‌گردد، اما روایت رایج‌تر این است که مردم منطقه در زمان حمله مغول‌ها به ایران به صخره‌های کندوان پناه آورده و با کندن کران‌ها خانه‌هایی برای خود ساخته‌اند. عوامل دیگری همچون بلایای طبیعی نیز در اسکان دائمی مردم در این روستا مؤثر بوده است.

وجه تسمیه کندوان

نام کندوان از دو بخش «کند» به معنای روستا در زبان ترکی و «وان» به‌عنوان پسوند مکان تشکیل شده است. برخی معتقدند این نام از شباهت خانه‌های صخره‌ای به کندوهای زنبور عسل یا انبارهای غلات گرفته شده است.

داخل خانه‌های روستای کندوان شامل بخش‌هایی مانند فضای اصلی (اتاق نشیمن)، مطبخ (آشپزخانه)، گزنه (صندوق‌خانه)، یوک‌یری (جای رختخواب)، آستانا (ورودی) و آبریزگاه است. این خانه‌ها با دقت و ظرافت فراوان در دل صخره‌ها تراشیده شده‌اند و اغلب دو یا سه طبقه دارند.

• طبقه همکف: به‌عنوان طویله یا انبار استفاده می‌شود.
• طبقه اول: محل سکونت اصلی خانواده است.
• طبقه دوم یا بالاتر: اتاق مهمان یا انبار مایحتاج خانواده است.

علاوه بر معماری صخره‌ای، طبیعت بکر و مناظر سرسبز اطراف روستا گردشگران زیادی را به کندوان جذب می‌کند. مراتع سرسبز، باغ‌های گردو، بادام و درختان بید کوهستانی در اطراف روستا جلوه‌ای بی‌نظیر به منطقه بخشیده است. همچنین آب‌وهوای مطبوع کوهستانی، جویبارهای جاری و چشم‌انداز زیبای رودخانه از دیگر جذابیت‌های این روستای ییلاقی است.

• چشمه آب‌معدنی کندوان آذربایجان

چشمه آب‌معدنی کندوان یکی از جذابیت‌های دیگر این روستا است. آب این چشمه دارای خاصیت درمانی است و به‌ویژه برای بیماران کلیوی مفید شناخته می‌شود. آب چشمه جزو آب‌های کربنات کلسیم سرد با دمای حدود ۱۰ درجه سانتی‌گراد است و از کمترین میزان آهک برخوردار است.

جمع‌بندی

کندوان یکی از نمونه‌های نادر و زنده معماری صخره‌ای در دنیا است که تاریخ، طبیعت و زندگی سنتی را در کنار هم به نمایش می‌گذارد. این روستای تاریخی و گردشگری نه‌تنها برای علاقه‌مندان به طبیعت و معماری جذاب است، بلکه تجربه‌ای متفاوت از زندگی در دل صخره‌ها را برای گردشگران به ارمغان می‌آورد.